Hoe kan de doorstroming, veiligheid én wegcapaciteit zo optimaal mogelijk vergroot worden?
De snelweg A67 is een belangrijke snelweg in Zuid-Nederland en van groot belang voor het goederenvervoer. Het project A67 bevindt zich in de planstudiefase en is erop gericht de doorstroming en veiligheid op de A67 knooppunt Leenderheide – Zaarderheiken te verbeteren en te zorgen voor minder files en sluipverkeer. De weg wordt toekomstbestendig ingericht zodat deze ook klaar is voor nieuwe verkeersstromen. In de rol van projectbeheersing is Grenspaal12 verantwoordelijk voor het risicomanagement in de planstudie. Tijdens die planstudie zijn aanvullende maatregelen noodzakelijk om de huidige situatie op de A67 te verbeteren. Korte termijn maatregelen starten in het laatste kwartaal van 2021, waarbij we gebruik maken van bestaande technieken. Een voorbeeld is het toepassen van pechhavens zodat men niet op de vluchtstroken hoeft te halteren in geval van nood, het verlengen van de op- en afritten en het aanpassen van de verlichting.
Plan van aanpak
Smart mobility maatregelen worden in samenwerking met SmartwayZ ingezet om op de langere termijn tijdens de planstudie met slimme innovatieve oplossingen optimaal gebruik te maken van de bestaande infra. SmartwayZ is hét innovatieve mobiliteitsprogramma in Zuid-Nederland met als doel het verbeteren van de bereikbaarheid en het stimuleren van innovatie. De aanpak varieert van het ontwikkelen van slimme oplossingen tot het verbreden van snelwegen en het verbeteren van vervoersknooppunten. 141 Partners werken binnen het programma samen, waaronder Rijkswaterstaat, de provincies Noord-Brabant en Limburg, diverse gemeenten, bedrijven en kennisinstellingen. Samen realiseren deze partijen het slimste mobiliteitssysteem van Nederland.
Eén van de onderzoeken van SmartwayZ binnen het project van de A67 heeft betrekking op de bandenspanningsmeter. Uit de beschikbare informatie over pechgevallen en ongevallen van vrachtverkeer blijkt dat meer dan 40% van de incidenten op de A67 banden gerelateerd is. Iedere week vind er minimaal 1 incident als gevolg van een klapband plaats. Pechgevallen leiden tot vertraging, doordat het gestrande voertuig en eventueel de verloren lading één of meerdere rijbanen blokkeert. Daarnaast kan ten gevolge van een klapband bij een vrachtauto grote schade aangericht worden aan het wegdek en de geleiderail en vormen rondslingerende bandenresten een onveilige situatie voor de overige weggebruikers
Wanneer chauffeurs tijdig gewaarschuwd worden over een verkeerde bandenspanning, kunnen klapbanden voorkomen worden. Waarschuwingssystemen (TPMS) zijn hiervoor op de markt beschikbaar. De ervaring leert dat vervoerders niet geneigd zijn te investeren in dergelijke sensoren omdat zij de kosten-batenverhouding als ongunstig beoordelen en deze techniek in oudere vrachtwagens niet voorhanden is.
Een tweede onderdeel binnen de smart mobility maatregelen voor de A67 richt zich op automatische toeritdosering. Het doseren van het verkeer op een toerit heeft als belangrijkste doelstelling dat de instroom naar een hoofdweg wordt beperkt en het verkeer gereguleerd wordt toegelaten op een toerit. Dit voorkomt schokgolven, turbulentie en verhoogt de doorstroming én veiligheid op de hoofdweg. De automatische toeritdosering is niet meer tijd- maar intensiteit gebonden. Dit wordt bepaald op basis van de gemeten verkeersomvang op de hoofdweg of uit informatie die verkregen is van gekoppelde installaties. Tevens kan het doseren worden versoepeld of zelfs worden gestaakt, wanneer door het opstellen van verkeer zich een blokkade zou voordoen op het onderliggende wegennet. Dit verhoogt de veiligheid en capaciteit op zowel de hoofdweg als het onderliggende wegennet.
Resultaat
Vanuit maatschappelijk oogpunt is daarom de keuze gemaakt voor een alternatieve invulling, namelijk om de bandenspanning elektronisch te meten en chauffeurs te informeren over een afwijkende bandenspanning. Uitgegaan wordt van sensoren in het wegdek en wegkantsystemen op 2 locaties, één bij Venlo voor het verkeer komende vanuit Duisland en de ander op de A67 komende vanuit België. Deze sensoren richten zich daarbij met name op de vorm van de band en geven een melding aan de chauffeur bij een te lage bandenspanning (via DRIP Dynamisch Route-informatiepaneel, in-truck of website).De maatregel van het automatisch meten van de bandenspanning kan een substantiële bijdrage leveren aan het verbeteren van de robuustheid van de A67. Zó draagt het ook bij aan het vergroten van de capaciteit van de weg.
Het project A67 Leenderheide – Zaarderheiken is een mooi project waaraan wij als Grenspaal12 een bijdrage mogen leveren. Slimme oplossingen bedenken voor uitdagingen op het gebied van infrastructuur en mobiliteit, dat is wat ons beweegt. Wij danken Rijkswaterstaat dan ook voor de medewerking aan deze publicatie.